روز جهانی آموزش، که هر ساله در تاریخ ۲۴ ژانویه برگزار می‌شود، نقش حیاتی آموزش در ترویج صلح، درک و توسعه پایدار در سراسر جهان را بیان می‌کند. این روز بر اهمیت آموزش با کیفیت برای همه تأکید دارد و به منظور ترویج دسترسی به فرصت‌های آموزشی جامع و عادلانه، برگزار می‌شود. این روز به عنوان یک پلتفرم برای برخورد با چالش‌های جهانی در زمینه آموزش، جشن گرفتن از تنوع فرهنگی و تشویق به یادگیری مداوم عمل می‌کند. امسال یونسکو، “نقش آموزش در صلح” را به عنوان شعار محوری خود معرفی کرده است. با توجه به اوضاع نا آرام جهانی و نقش جمهوری اسلامی در ایجاد تنش‌های منطقه‌ای وحمله روسیه به اکرایین، ترویج آموزش صلح، همچنان یک رکن حیاتی در دستور کار جهانی است.
حکومت اسلامی ایران، در طول عمر حاکمیت خود، در تلاش برای ایدیولوژیک کردن سیستم آموزشی، از هیچ کوششی فرو گذار نکرده است، بخصوص تلاش برای مسجد محور کردن مدارس و درست کردن حدود ۹ هزار نماز خانه و تربیت ۲۰ هزار اذان گو از ارتجاعی ترین تصمیماتی است که تا بحال در امور آموزشی گرفته شده است. کتابهای آموزشی مملو از عکس و مطالب مختلف در زمینه جنگ، شهادت و جهاد است که کاملا مغایر با هدف “آموزش صلح در مدارس” است.
با توجه به آمار رسمی دولتی، بیش از نیم میلیون دانش‌آموز در سال ۱۴۰۲ از تحصیل در ایران باز مانده‌اند. این مشکل به خصوص در مناطق محروم نظیر استان سیستان و بلوچستان به چشم می‌خورد، که با تبعیض در توزیع امکانات آموزشی مواجه است. این استان با کمبود ۱۸ هزار کلاس درس، به‌ویژه در زمینه تحصیل دختران، با یک بحران فرهنگی و اجتماعی روبروست. عواملی نظیر فقر، کمبود معلمان، و مشکلات معیشتی آنها به‌طور مستقیم بر کیفیت آموزش در این ناحیه تأثیر گذاشته و باعث بازماندگی از تحصیل در این مناطق شده است.
ما جامعه فرهنگی و آموزشی ایران، خواهان استقلال نظام آموزشی بدون دخالت دین و سیاست هستیم. باید آموزش صلح با ابزار صلح آمیز در کنار آموزش علم و دانش و تکنولوژِی، یکی از برنامه‌های اصلی آموزشی باشد. بعلاوه، ما خواهان رفع هر گونه تبعیض آموزشی در سیستم آموزشی ایران هستیم و آگاه هستیم که راه حل گذار به یک سیستم آموزشی عادلانه در چارچوبه حکومت اسلامی کنونی امکان‌پذیر نیست.

۲۴ ژانویه ۲۰۲۴
ناهید حسینی- کمیسیون آموزش و پرورش شورای ملی تصمیم